Inclusie, wie kan daar nu niet voor zijn?
Toen enkele jaren geleden bleek dat Nina iets minder snel leerde dan haar leeftijdsgenootjes was dat even slikken. Niemand ziet zijn kind graag sukkelen. Geen ouder stuurt zijn dochter (of zoon) met plezier naar Buitengewoon Onderwijs, het BLO van vroeger.
En toch kozen we, tegen het advies van het CLB in, voor type 8-onderwijs. Je uiterste best doen om (in het beste geval) op de valreep met de hakken over de sloot te geraken, ik wou het haar niet aandoen. Schoolmoeheid leek ons een te groot risico.
‘Waarom zou je het niet gewoon proberen? Je kan toch altijd zakken?’ Buitenstaanders begrijpen het vaak niet. Kiezen voor geluk in plaats van voor prestatie, het is een beetje tegen de tijdsgeest.
Nina leert nu met veel plezier lezen en schrijven, samen met zeven andere ‘specialekes’. Ze gaat buiten-gewoon graag naar school, en blinkt van zelfvertrouwen. En net nu wij meer dan volledig overtuigd zijn, is er daar het nieuwe M-decreet.
Kinderen met een IQ van boven de 60 zullen vanaf volgend schooljaar opnieuw in gewoon onderwijs terecht kunnen (en moeten). Inclusie, dat klinkt goed en zou bovendien veel goedkoper uitvallen. Wie kan daar nu tegen zijn?
Tja. In theorie klinkt het allemaal mooi. In de praktijk hou ik mijn hart vast. Veel gewone scholen hebben totaal geen gedacht van wat hen te wachten staat. Alsof je zonder enige zwemervaring plots van de boot wordt geduwd. Het zwemmen of verzuipen. Sommige scholen en bepaalde leerkrachten zullen, met veel goede wil en energie, er wel in slagen om het hoofd boven te houden. Toch denk ik dat de meeste vroeg of laat kopje onder gaan.
Je hoeft geen pedagoog te zijn om te voorspellen wat er kan mislopen: pestgedrag en/of schoolmoeheid, waardoor kinderen uiteindelijk helemaal gaan afhaken, of uiteindelijk gebroken toch afzakken naar buitengewoon onderwijs.
En dan?
Vorig jaar hebben we geweigerd om het ‘eens te proberen’. Kinderen zijn geen experiment. Zelfvertrouwen en eigenwaarde zijn daar te kostbaar en te broos voor. Wij volwassenen zouden op zijn minst moeten proberen om de juiste keuze te maken. In mijn ideale wereld is inclusie mogelijks wel de juiste keuze. Maar zonder extra opleiding, extra middelen en extra begeleiding zie ik het voorlopig toch niet goedkomen ….
Over het onderwerp: interessant brief van een andere mama, en natuurlijk ook de reportage van Koppen: meer dan de moeite waard.
Achter de camera 
Ik ben voor inclusie. Er zitten momenteel te veel kinderen in ons buitengewoon onderwijs die er niet thuishoren – warmee ik helemaal niet wil zeggen dat Nina er niet thuishoort, ik kan niet oordelen over individuele gevallen. Maar nu zien we dat er bijvoorbeeld heel veel anderstalige kinderen of kinderen uit de sociaal lagere klassen (die voldoende verstandig zijn) in het buitengewoon onderwijs terechtkomen.
Maar ik begrijp je bekommernissen, die zijn volledig terecht. Leerkrachten in het gewoon onderwijs zijn niet goed opgeleid om met kinderen die extra zorg nodig hebben, om te gaan. Ze ervaren ze als ‘last’. In de praktijk betekent dat dat die kinderen niet de zorgen krijgen die ze verdienen, dat ze zich niet goed kunnen ontplooien, dat ze zich een buitenbeentje voelen, dat ze misschien ook gepest worden. Dat wil niemand.
Ik hoop dat inclusief onderwijs op een dag realiteit wordt, maar dan wel onder de voorwaarden die cruciaal zijn: alle leerkrachten leren omgaan met zorgkinderen, voldoende middelen vrijmaken, schoolinfrastructuren aanpassen, een mentaliteiteswijziging realiseren (ook bij ouders van ‘gewone’ kinderen!).
En verder hoop ik dat Nina zo lang mogelijk goed onderwijs krijgt waar ze zelfvertrouwen krijgt en het beste uit zichzelf kan halen, in welk systeem dan ook.
Ik ben het helemaal met je eens. Ik denk zelfs dat Nina in gewoon onderwijs zou kunnen thuishoren, maar niet in de klassieke school zoals ze nu bestaat. Hoe overtuigd ik ook ben van de school van haar zus (voor Manou dan), 4 parallelle klassen van meer dan 26 kinderen met de nodige duobanen en een volgeladen leerplan: ik denk niet dat Nina dat ritme morgen aankan.
In het huidig systeem en bij ons in de buurt is type 8 voor Nina de beste oplossing. Maar in theorie ben ik ook voor inclusie, al denk ik dat echte inclusie gaat niet echt goedkoper gaat uitkomen. Uiteindelijk moet onderwijs kinderen zo ver mogelijk krijgen zodat ze later zo goed mogelijk kunnen functioneren in deze wereld.
Kiezen voor geluk in plaats van voor prestatie, wat klinkt dat heerlijk, dachten meer mensen maar zo
Ik zag de reportage in Koppen. De leerlingen die er werden getoond waren wel de heel speciale buitenbeentjes.
Ik zag de reportage in Koppen ook, en ik kan je vertellen dat het er vaak zo ook al in het “normaal onderwijs” aan toe gaat 😉 Er is dus al een hele tijd een inclusiebeweging (of besparingsmaatregel) aan de gang 😉 Zolang ik werk willen ze type 1 en type 8 al afschaffen en ’t is nog niet gebeurd.
Dus of we nu akkoord gaan of niet, het een goed idee vinden of niet,… vermoedelijk zal het buitengewoon onderwijs toch moeilijker toegankelijk worden 😉 .
En ik vind dat enkel een goed idee als er meer “visie” van het buitengewoon onderwijs naar het gewoon onderwijs gaat. Ik zeg vaak tegen ongeruste ouders: in het lager onderwijs heb je tijd tot het 6de lj om de eindtermen te behalen. No stress, misschien komt ’t morgen wel.
En inclusie is volgens mij enkel en alleen haalbaar als ALLE leerkrachten het mooie, het goede willen zien in ALLE leerlingen en de groepen veel kleiner worden als regel. Op die manier zouden ze meer aandacht kunnen geven aan ALLE leerlingen.
School zou leuk moeten zijn voor iedereen. En neen niet iedereen kan zijn tafels vlot. So what?
Ik erger me vb dood als mijn dochter naar huis komt en zegt: “Mama, als we allemaal 0 fouten hebben op de tafeltoets krijgen we geen huiswerk. Jammer genoeg had A 3 fouten, B 6 fouten en nu hebben we wel huiswerk”
Komaan zeg!
Misschien hebben A en B wel moeite met die tafels… Is het dan echt nodig om de druk zo op te voeren?
Ik ben het ook helemaal eens met Veerle, er zitten veel kinderen die er niet thuishoren maar dit kan je oplossen door de selectie te verstrengen. Inclusie is in theorie heel mooi, in elk kind het beste bovenhalen in het gewone onderwijs (wat nu niet het geval is), maar ik vrees voor de praktijk. Ook al willen leerkrachten, ik denk dat het gewoon niet haalbaar is met zulke grote klassen en ze ook niet over de nodige kennis, kunde of juiste attitude beschikken .Toen mijn schoonmoeder nog les gaf was je als juf goed bezig als je 2/3de van de klas mee had; De rest verhuisde naar de laatste rij. Gaan we terug naar af? Is die inclusie eigenlijk al wel uitgetest? Zweden is een mooi voorbeeld van inclusie, daar zitten doven, blinden mee in een gewone klas maar er komt wel een extra leerkracht in de klas en de leerkracht heeft een universitair diploma. Komt het dan niet duurder uit vraag ik me af. Mij is al vooral gezegd dat het om de centen gaat, bo is (te)duur.
De eerste keer dat ik reageer hier.. Mijn dochter heeft een hartafwijking en liep bij een van haar operaties hersenschade op, waar ze eigenlijk heel goed van hersteld is. Maar het heeft toch sporen nagelaten, zeker op schools gebied. Tafels uit het hoofd leren is bvb niet echt een optie. Ze zit in een gewone school, waar ik zeer blij om ben: in de buurt, samen met broer en zus, en op veel gebieden hoort ze ook effectief in deze school thuis. Maar of het zou lukken zonder de tonnen extra begeleiding die ze krijgt? Ik denk het niet. Ze heeft gon-begeleiding, twee keer per week. Een dag per week komt er een ‘banaba-student’, dat is een stage voor mensen die verder studeren om gonbegeleider te worden of in het buitengewoon onderwijs te werken. En we hebben voor haar een persoonsgebonden assistentiebudget, waardoor er ook een assistente op school bijspringt wanneer nodig. En haar kinesiste komt om de twee weken meehelpen bij turnen. Daarbij komt ook nog dat de school enorm open staat voor aanpassingen en dat ze tot nu toe altijd bij een juf terechtkwam die heel goed meedacht over hoe alles voor haar zo goed mogelijk te regelen. Ze volgt een apart rekenprogramma bvb, en verder zijn het vooral praktische aanpassingen voor de meer fysieke dingen. In haar geval is dit het beste, maar het gaat dus om 1 kind, met eigenlijk een team van 4 extra volwassenen, buiten haar eigen juf en de zorgjuf van de school. Ik vind inclusie ook een mooie gedachte, maar heb wel ondervonden dat je dan heel veel geluk moet hebben met de visie en de persoonlijkheid van de school zelf. En zonder de extra begeleiding zie ik het mijn dochter allemaal niet doen.
Tine
Ik ben ook voor inclusie, maar dan moet het veel ruimer omkaderd worden dan nu het geval is. Los daarvan kan ik me levendig inbeelden dat leerkrachten zich (terecht) zorgen maken.
Ik heb geen idee hoe het praktisch wordt aangepakt, maar hoop dat ze vertrekken van de leerlingen die nu in het bijzonder onderwijs zitten en bekijken wie er (mits extra ondersteuning) kan overschakelen en niet iedereen overschakelen en dan ervaringsgewijs terugzetten. Met kinderen moet je niet experimenteren…
Hier ook een mama van een specialleke,……ik blijf toch pleiten voor het onderwijs op maat,….zo kan je de beste kansen bieden op ontplooiïng,…ik denk dat een te grote inclusie voor problemen zorgt in eerste instantie al omdat de meeste leerkrachter er niet voor opgeleid zijn en in 2de instantie omdat de speciallekes uit de boot gaan vallen op alle gebied, dat we het huidige onderwijssysteem eens moeten bekijken en eventueel hervormen daar ben ik het dan weer wel met eens,…..
mijn belangrijkste opmerking hierbij is en wat veel mensen dus nog altijd niet schijnen te weten: bij inclusie moet je kind niet dezelfde einddoelen halen dan de andere kinderen, er wordt een apart leerplan voor opgesteld dat zelfs tijdens een schooljaar nog kan aangepast worden indien nodig. Inclusie gaat vooral (voor mij toch) om de kans om gewoon te kunnen meegroeien met leeftijdsgenootjes, dezelfde indrukken en ervaringen te kunnen opdoen. en ok hier en daar zal er wat aanpassing nodig zijn maar dat zijn meestal geen al te onoverkomelijke zaken…. Als dat kan en een verrijking kan betekenen voor je kind en de klasgenootjes waarom dan niet hé? Wat ondersteuning van een inclusiekind betreft vind ik enerzijds dat dit idd moet opgenomen worden in de opleiding van leerkrachten, anderzijds moet je daar ook als ouder je verantwoordelijkheid in nemen. Mijn kleuter met down zit inclusief op de kleuterschool maar met een ganse rits ondersteuners waar ik zélf voor gezorgd heb. En als we de stap willen/kunnen/mogen zetten naar het gewone lager ooit dan zal dat niet anders zijn…
Ter info… de link met koppen werkt niet meer, de reportage staat nu hier: http://www.een.be/programmas/koppen/buitengewoon-wordt-gewoon